Podwójny jubileusz faktoringu w Polsce
Rekordowa liczba ponad 260 uczestników wzięła udział w dziesiątej edycji Międzynarodowego Kongresu Faktoringu. Gościem specjalnym wydarzenia był były premier Jan Krzysztof Bielecki. Jako ekspert merytoryczny wystąpił Patrick de Villepin, szef FCI, światowej organizacji faktoringowej. Podczas kongresu świętowano 25-lecie tego rynku w Polsce, a także dyskutowano o czekających go zmianach prawnych, potrzebach klientów oraz wyzwaniach technologicznych.
Rynek faktoringu w Polsce ma już 25 lat. Podsumowaniu osiągnięć sektora w pierwszym ćwierćwieczu jego funkcjonowania poświęcona została pierwsza część tegorocznej, dziesiątej edycji Międzynarodowego Kongresu Faktoringu, organizowanego przez Polski Związek Faktorów.
Wydarzenie rozpoczęła prelekcja Jana Krzysztofa Bieleckiego, byłego premiera, byłego prezesa Banku Pekao SA, a dziś przewodniczącego Rady Doradczej Partnerów EY Polska. Zwracał on uwagę, że pierwsze lata transformacji ustrojowej w Polsce, kiedy to rodził się także rynek finansowy, wymagały odwagi, chęci do współpracy i kreatywności. Dziś wartości te nie straciły na znaczeniu. Wprost przeciwnie, wyzwania stojące przed przedsiębiorcami, menedżerami i instytucjami skłaniają do poszukiwania nowych źródeł inspiracji i motywacji.
– Lepiej mieć zły pomysł, ale dobry zespół, niż dobry pomysł i zły zespół. Dobrej koncepcji niewłaściwie dobrani ludzie i tak nie zrealizują. Natomiast dobrze współpracujący zespół prędzej czy później będzie umiał skierować na właściwe tory nawet najgorzej ukierunkowany pomysł – podsumował swoje wystąpienie Jan Krzysztof Bielecki.
Po nim głos zabrał Sebastian Grabek, przewodniczący komitetu wykonawczego PZF. Przedstawił najważniejsze dokonania i sukcesy rynku faktoringowego w pierwszych 25 latach jego funkcjonowania.
– Sektor skupiony wokół PZF zajmuje ważne miejsce zarówno na europejskiej, jak i światowej mapie faktoringu. Rozwijamy się najszybciej spośród wszystkich dużych rynków tych usług na Starym Kontynencie. Nasza oferta zyskuje coraz większe uznanie w oczach przedsiębiorców. To ważne osiągnięcia. Czeka nas też sporo wyzwań. Jakich? Na to i wiele innych pytań odpowiemy podczas dzisiejszego kongresu – powiedział Sebastian Grabek.
Następnie Patrick de Villepin, przewodniczący komitetu wykonawczego FCI, przedstawił sytuację na światowym rynku faktoringowym. Jego obroty sięgały w 2018 r. 2,8 bln euro, a tempo wzrostu utrzymuje się na poziomie 6,5 proc. Wyzwania przed nim stojące są podobne do tych, jakim musi sprostać rynek polski. Szef FCI zaliczył do nich utrzymanie wzorstu, przeciwdziałanie wyłudzeniom i adaptację nowych technologii.
– Światowy rynek faktoringu w ciągu ostatnich 20 lat rósł bardzo dynamicznie. Jego dotychczasowy, ale i przyszły rozwój jest ściśle powiązany ze wzrostem gospodarczym. Tam, gdzie PKB będzie rosło, wzrastać będzie także nasz sektor. Ważną rolę odegrają innowacje, takie jak sztuczna inteligencja, blockchain czy cloud computing – podkreślał Patrick de Villepin, przewodniczący komitetu wykonawczego FCI.
Największy udział w światowym rynku faktoringu ma Europa, a w niej: Francja, Wielka Brytania, Włochy, Niemcy i Hiszpania. Kolejne miejsca zajmują: Holandia, Belgia oraz Polska. Nasz rynek zalicza się do tych, na których większą rolę odgrywa faktoring pełny. Jest to nie tylko prosta forma finansowania, ale także gwarancja ochrony przed ryzykiem braku zapłaty ze strony kontrahentów za dostarczone towary bądź usługi. Popularność tej oferty dowodzi coraz większej świadomości przedsiębiorców odnośnie sposobów przeciwdziałania ryzykom handlowym.
W programie kongresu zaplanowano trzy panele dyskusyjne. Pierwszy poświęcono omówieniu zagadnień prawnych. Debatę poprowadziła radca prawny Ewa Guzowska, Wspólnik Zarządzający KGK Kancelarii Radcowskiej E. Guzowska i S-ka, sp.k., specjalizująca się w faktoringu od początku jego funkcjonowania na polskim rynku. W dyskusji wzięli udział: Tadeusz Białek, Dyrektor Zespołu Legislacyjno – Prawnego Związku Banków Polskich, Artur Krzykowski, Partner Zarządzajacy AK Legal, Zbigniew Makowski, Zastępca Dyrektora Departamentu Podatku od Towarów i Usług Ministerstwa Finansów, Bartosz Nadra, Partner Zarządzający Jaśkowiak Nadra Adwokaci oraz Tomasz Wagner, Senior Manager EY.
– Od ubiegłorocznego Kongresu Faktoringu, podczas którego również miałam przyjemność prowadzić panel dyskusyjny poświęcony zagadnieniom prawnym, Polski Związek Faktorów, we współpracy ze Związkiem Banków Polskich, bardzo aktywnie brał udział w pracach nad przygotowywaniem i prezentowaniem stanowisk w procesach legislacyjnych, dotyczących zagadnień najbardziej palących dla branży faktoringowej – podkreślała Ewa Guzowska.
Uczestnicy panelu podzielili się swoimi spostrzeżeniami związanymi z białą listą podatników, omówili wprowadzenie dobrowolnego i obligatoryjnego mechanizmu podzielonej płatności oraz przepisów dotyczących zapobieganiu zatorom płatniczym. Podkreślali ich wpływ na działalność faktoringową.
– W odniesieniu do białej listy podatników, kwestie rachunków bankowych oraz rachunków technicznych czy cesyjnych, stanowiły od początku obszar szczególnie newralgiczny. Rachunki techniczne nie podlegają obowiązkowi zgłoszenia. Jednak mocą przepisów regulujących System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej, banki zgłaszają do niego maski rachunków wirtualnych. Na skutek powiązania tych przepisów rachunki wirtualne pojawiają się w kontekście białej listy. To zrodziło szereg obaw i wywołało niepokój branży faktoringowej. Jeśli zatem chodzi o rachunki cesyjne, do czasu wejścia w życie sankcji związanych z przelewem na rachunek niezgłoszony, wszelkie wątpliwości zostaną na drodze legislacyjnej i interpretacyjnej rozwiane – powiedział Tadeusz Białek z ZBP.
Potwierdził to także Zbigniew Makowski z Ministerstwa Finansów. – Mamy świadomość wątpliwości interpretacyjnych i problemów technicznych, dlatego pracujemy nad rozwiązaniami systemowymi i legislacyjnymi, które przed 1 stycznia 2020 r. rozwieją wszelkie obawy. Jesteśmy przekonani, że dzięki państwa działaniom uświadamiającym przedsiębiorców i dobrej komunikacji po stronie administracji, właściwe praktyki upowszechnią się – dodał.
Podczas panelu przypomniano również o ważnej inicjatywie Polskiego Związku Faktorów – kampanii „Wolne Faktury – bez zakazu cesji”.
Kolejny już raz swoimi spostrzeżeniami na temat faktoringu podzieli się także klienci, korzystający z tych usług. Dialog z przedsiębiorcami i menedżerami wszedł na stałe do programu Kongresu. Wagę znajomości ich potrzeb podkreślał Roman Maciejewski, prezes zarządu Santander Factoring, który poprowadził panel. Dyskusję poprzedziły dwie krótkie prezentacje: wyników badań nt. postrzegania faktoringu wśród przedsiębiorców oraz wizji rozwoju tej usługi w przyszłości.
– Chcemy nie tylko inwestować w obsługę klienta i jej jakość, ale także poznawać opinie odbiorców naszych usług, aby przekonać się czy obieramy właściwe kierunki – podkreślał Roman Maciejewski.
W panelu wzięli udział: Maciej Górniak, Właściciel Gór-Tor, Katarzyna Kreczmańska-Gigol, Wiceprezes ds. Finansowych KGHM Polska Miedź, Justyna Nałęcz-Chmielewska, Zastępca Dyrektora Biura Finansowego PKP Energetyka, Jadwiga Pyrka, Główna Księgowa Confirme oraz Maciej Sioda, Sales Manager Indorama.
Jednym z kierunków, w jakich podążają faktorzy, jest automatyzacja procesów obsługowych. Ma ona przyspieszyć obieg dokumentów i sprawić, że współpraca będzie wygodniejsza z punktu widzenia przedsiębiorcy. Uczestnicy panelu podkreślali jednak, że bezpośredni kontakt z przedstawicielem firmy faktoringowej jest w dalszym ciągu nie do przecenienia.
– We współpracy z faktorami bardzo ważny jest stały kontakt nie tylko na poziomie menedżerskim, ale przede wszystkim z personelem operacyjnym. Mamy do zrealizowania konkretne cele korporacyjne i zależy nam na tym, aby faktoring nam w tym pomógł. Ważna jest w tym miejscu zdolność do szybkiego reagowania i rozwiązywania bieżących problemów operacyjnych – powiedziała Justyna Nałęcz-Chmielewska, Zastępca Dyrektora Biura Finansowego PKP Energetyka.
Ten aspekt współpracy na linii: faktor – klient popodkreślała też Katarzyna Kreczmańska-Gigol, Wiceprezes ds. Finansowych KGHM Polska Miedź. – Duże podmioty korzystają zazwyczaj ze wsparcia wielu faktorów. Dlatego po stronie dostawców finansowania ważna jest elastyczność. Zależy nam przede wszystkim na tym, abyśmy wspólnie mogli zadbać o nasz biznes – mówiła.
W trzecim panelu spotkali się przedstawiciele czołowych firm technologicznych z Polski i ze świata. Rozmawiali o tym, jak najnowsze rozwiązania wpłyną na rozwój usług faktoringowych. Debatę poprowadził Michał Pawlik, prezes FinTechowej firmy faktoringowej SMEO.
– Technologie takie jak sztuczna inteligencja, blockchain czy deep learning bezpośrednio dotyczą nas – przedstawicieli wciąż rosnącego w Polsce rynku faktoringu – mówił Michał Pawlik.
W dyskusji wzięli udział: Wojciech Bublik, CEO Mint Software, Kevin Day, CEO HPD LendScape, Daniel Mączyński, Wiceprezes Zarządu Pragma GO, Hubert Rachwalski von Rejchwald, CEO Nethone, Tomasz Rodak, Dyrektor Działu Innowacji BibbyLAB, Karol Sadaj, Country Manager Revolut oraz Bartosz Wójcicki, Dyrektor Biura Usług Antyfraudowych BIK SA.
– W naszych działaniach nadal kluczowe jest zwiększanie świadomości przedsiębiorców. Zdecydowana większość klientów dopiero będzie korzystać z naszych usług. A to oznacza, że nie musimy wyrywać sobie nawzajem kawałków rynkowego „tortu”, ale powinniśmy go cały czas go powiększać. I nowe technologie mogą nam w tym tylko pomóc – mówił Tomasz Rodak, Dyrektor Działu Innowacji BibbyLAB.
Uczestnicy panelu wskazywali też, że ciągu najbliższych 15 lat, rynki czeka rewolucja podobna do zmian, jakie wniosły w ciągu ostatnich lat w nasze życie smartfony. Procesy operacyjne, również w faktoringu, ulegną przyspieszeniu, a ich realizacja będzie tańsza i bardziej efektywna. A grupą odbiorców, którzy o tym zdecydują są przedstawiciele młodego pokolenia.
– Najmłodsi klienci, millenialsi, są przede wszystkim mobilni. Ich niedołącznym narzędziem do kontaktu z rzeczywistością jest telefon i zainstalowane w nim aplikacje. Nie zmieniają się więc same potrzeby odbiorców wszelkich usług, ale ich sposób komunikowania się z otaczającym światem. To jest istotą nowego modelu życia. Naszą rolą, rolą świata finansów, jest ich zrozumieć i przekonać do swoich usług. Porzebujemy do tego z jednej strony technologii, z drugiej – otwarcia się na ten właśnie nowy model życia – podkreślał Karol Sadaj, Country Manager Revolut.
Jak co roku, Komitet Wykonawczy PZF ogłosił wyniki konkursu „Złote Pióro” 2019na najlepsze prace dyplomowe, poświęconą faktoringowi. Najpierw jednak władze Związku uhonorowały Tomasza Biernata, wieloletniego sekretarza PZF.
– Zasługi Tomasza dla funkcjonowania PZF są nieocenione. To on przez lata prowadził sprawy organizacyjne, odpowiadał za współpracę ze środowiskiem akademickim, nadzorował wydawanie Almanachu i organizował Kongres. To w dużej mierze dzięki niemu wszyscy się tu spotykamy – podkreślał Sebastian Grabek, przewodniczący KW PZF.
W kategorii na najlepszą pracę magisterską nagrodę główną „Złote Pióro PZF” przyznano Krzysztofowi Jankowi, absolwentowi Szkoły Głównej Handlowej, za pracę pt. „Motywy korzystania z faktoringu w polskich przedsiębiorstwach”.
Wyróżnienie za pracę magisterską pt. „Wpływ zmian prawnych i technologicznych na rynek faktoringu w Polsce” przyznanopanu Michałowi Pokrywie, także absolwentowi Szkoły Głównej Handlowej.
Nagrodę „Złote pióro PZF” w kategorii najlepsza praca licencjacka za pracę pt. „Faktoring – formy, wpływ na działalność przedsiębiorstwa oraz perspektywy rozwoju rynku” przyznano pani Aleksandrze Pawlik, również absolwentce Szkoły Głównej Handlowej.
Komitet Wykonawczy Polskiego Związku Faktorów serdecznie gratuluje laureatom konkursu, a także dziękuje uczestnikom za udział w Kongresie i zaprasza za rok.