Dziś, 17 maja 2021 r., jest Dzień Obrońców Wolności, Demokracji i Konstytucji
Warto pamiętać o oficerach i żołnierzach Wojska Polskiego, którzy oddali życie w obronie wolności, demokracji i Konstytucji. To jedyni Polacy w naszych dziejach, którzy zginęli w obronie legalnej Konstytucji.
Listę obrońców wolności i demokracji w maju 1926 r., bohaterów naszego Wojska Polskiego, którzy polegli broniąc słusznej sprawy – naszego państwa i honoru żołnierza, wolności, demokracji Konstytucji, stworzyłem samodzielnie 9 maja 2012 r. na podstawie dokumentów Instytutu Piłsudskiego w Nowym Jorku, których skany kupiłem latem 2011 r. za równowartość 100 dolarów.
Profesjonalni historycy odmówili mu pomocy
Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w Warszawie opracowało dokumenty i stworzyło alfabetyczne listy 301 zabitych i 576 rannych żołnierzy i oficerów w czasie wojny domowej w dniach 12-15 maja 1926 r. na podstawie kopii dokumentów z Instytutu Piłsudskiego, które mu przesłał, ale nie chciało zająć się oddzieleniem obrońców wolności, demokracji i Konstytucji od buntowników.
Współpracy w tym zakresie odmówili również prof. Andrzej Chojnowski z Uniwersytetu Warszawskiego i Andrzej Szczepanowski z Muzeum Wojska Polskiego.
Prof. Chojnowski wysłał mi SMS-em numer telefonu komórkowego do prof. Andrzeja Garlickiego, autora książki „Przewrót majowy”.
Długo rozmawiałem z nim 9 maja 2012 r. na temat wojny domowej w 1926 r. Prof. Garlicki powiedział, że w maju 1926 r. odbyła się uroczystość pogrzebowa, w czasie której pochowano poległych żołnierzy wspólnie bez rozróżniania, kto był obrońcą legalnej władzy, a kto buntownikiem. Powiedział, że wielu żołnierzy walczącej w zbuntowanych oddziałach nie zdawało sobie spawy, że dopuszczają się zdrady stanu,
„Dostali rozkaz i poszli walczyć”, powiedział prof. Garlicki.
Nie zgodziłem się z taką oceną sytuacji.
„Każdy żołnierze idący do boju z własną armią musi umieć ocenić, czy zdradza swoje państwo, czy dopuszcza się zdrady stanu, atakując legalne władze swojego państwa. Należy umieć rozróżniać dobro od zła. Józefowi Piłsudskiemu chodziło o zatarcie zła, którego dopuścił się. Ale nam powinno zależeć na podkreślaniu, co jest dobre, a co złe. Bohaterów nagrodzić, a buntowników potępić”, odpowiedziałem profesorowi.
Zapytałem prof. Garlickiego, czy potrafi wskazać żołnierza, broniącego legalnych władz, który szczególnie wyróżnił się w walce z buntownikami. Prof. Garlicki odpowiedział, że nie zna.
Zapytał go , czy rodziny zabitych przez buntowników żołnierzy utworzył jakieś stowarzyszenie. „Nie”, odpowiedział prof. Garlicki. Nie wiedział też jak dotrzeć do tych rodzin.
W portalu wp.pl znalazłem listę oddziałów wojskowych lojalnych wobec rządu i oddziałów buntowników.
Korzystając z niej samodzielnie stworzyłem listę obrońców wolności i demokracji poległych w maju 1926 r. i opublikowałem w internecie.
Z dotychczas przeprowadzonych przez mnie badań wynika, że wojskowych ofiar w wojnie domowej w maju 1926 r. po stronie rządowej było o połowę więcej niż podaje się oficjalnie. Nie 100 osób, ale minimum 145.
Po stronie buntowników w wojnie domowej w maju 1926 r. zginęło około 160 wojskowych, a więc 60 proc. więcej niż oficjalnie podaje się.
Z badań Andrzeja Garlickiego wynika, że zginęło też 164 cywili.
Łącznie więc w wojnie domowej w maju 1926 r. zginęło prawie 500 osób.
17 maja 1926 r. był dniem żałoby po ofiarach wojny domowej zaplanowanej i wywołanej przez Józef Piłsudskiego. Wymyśliłem więc, że tego dnia można upamiętniać naszych bohaterów z Wojska Polskiego, którzy bronili Polski.
17 maja 2013 r. pierwszy raz z synem Łukaszem uczciliśmy Dzień Obrońców Wolności, Demokracji i Konstytucji na warszawskich Powązkach. W uroczystościach wzięli udział również przedstawiciele Stowarzyszenia Historycznego im. 10 Pułku Piechoty z Łowicza w mundurach z epoki. Odbyła się o godzinie 19 na Wojskowym Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie przy ul. Powązkowskiej przy pomniku żołnierzy 10 pułku piechoty z Łowicza, który stoi w narożniku kwatery B20.
Z dotychczas przeprowadzonych przez mnie badań wynika, że wojskowych ofiar w wojnie domowej w maju 1926 r. po stronie rządowej było o połowę więcej niż podaje się oficjalnie. Nie 100 osób, ale minimum 145. Po stronie buntowników w wojnie domowej w maju 1926 r. zginęło około 160 wojskowych, a więc 60 proc. więcej niż oficjalnie podaje się. Z badań Andrzeja Garlickiego wynika, że zginęło też 164 cywili. Łącznie więc w wojnie domowej w maju 1926 r. zginęło prawie 500 osób.
„Pierwszym obowiązkiem żołnierza jest niezłomne dochowanie wierności ślubowanej w przysiędze wojskowej”, taki jest napis na pomniku żołnierzy 10 pułku piechoty z Łowicza, którzy polegli na ulicach Warszawy w dniach 13 i 14 maja 1926 r. broniąc legalnych władz państwa polskiego, broniąc wolności, demokracji i Konstytucji.
Na pomniku wykuta jest lista poległych:
por. Buczek Józef 10 pp. – w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego przedstawiony jako ppor.
szer. Wiechno Józef – jego nazwiska nie ma w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego
szer. Bendor Jan 10 pp.
szer. Stawski Grzegorz 10 pp. – w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego przedstawiony jako szer. Sławski Grzegorz 10 pp.
szer. Kowalczyk Bolesław 10 pp. szer. – w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego przedstawiony jako szer. Konalczyk Bolesław 10 pp.
szer. Eichorst Rinaldo 10 pp.
szer. Szczerbaty Józef 10 pp. – jego nazwiska nie ma w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego
szer. Pniewski Henryk 10 pp.
szer. Łapczyński Stanisław 10 pp.
szer. Held Mieczysław 10 pp.
szer. Leśniewicz Władysław 10 pp.
szer. Ciesiak Józef 10 pp.
szer. Wiśniewski Stanisław 10 pp.
W trakcie uroczystości 17 maja 2013 r. złożyłem wieniec przy pomniku 10 pp i odczytałem listę żołnierzy 10 pp poległych w wojnie domowej w 1926 r. Kwiaty przy pomniku złożył też Piotr Marciniak, prezes Stowarzyszenia Historycznego im. 10 Pułku Piechoty z Łowicza. Uczestnicy uroczystości odśpiewali hymn państwa polskiego. Następnie uczestnicy uroczystości zapalili znicze przy kilku innych grobach obrońców wolności, demokracji i Konstytucji.
Jerzy Krajewski i członkowie Stowarzyszenia Historycznego im. 10 Pułku Piechoty z Łowicza 17 maja 2013 r. na Wojskowym Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie przy ul. Powązkowskiej przy pomniku żołnierzy 10 pułku piechoty z Łowicza, który stoi w narożniku kwatery B20. Zdjęcie ze strony Stowarzyszenia Historycznego im. 10 Pułku Piechoty z Łowicza.
Obrońcy Wolności, Demokracji I Konstytucji, którzy polegli w maju 1926 r.
Żołnierze 10. pułk piechoty z Łowicza
Żołnierze 10. pułku piechoty wymienieni na pomniku na Powązkach
1. por. Buczek Józef 10 pp.
2. szer. Wiechno Józef – jego nazwiska nie ma w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego
3. szer. Bendor Jan 10 pp.
4. szer. Stawski Grzegorz 10 pp. – w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego przedstawiony jako szer. Sławski Grzegorz 10 pp.
5. szer. Kowalczyk Bolesław 10 pp. szer. – w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego przedstawiony jako szer. Konalczyk Bolesław 10 pp.
6. szer. Eichorst Rinaldo 10 pp.
7. szer. Szczerbaty Józef 10 pp. – jego nazwiska nie ma w dokumentach ofiar z Instytutu Józefa Piłsudskiego
8. szer. Pniewski Henryk 10 pp.
9. szer. Łapczyński Stanisław 10 pp.
10. szer. Held Mieczysław 10 pp.
11.szer. Leśniewicz Władysław 10 pp.
12. szer. Ciesiak Józef 10 pp.
13. szer. Wiśniewski Stanisław 10 pp.
Pozostali żołnierze 10. pułku piechoty
14. szer. Karlikowski Dominik 10 pp.
15. szer. Kawałek Stanisław 10 pp.
16. szer. Klajnerd Mordka 10 pp.
17. szer. Krakowiak Józef 10 pp.
18. szer. Krokotyn Karol 10 pp.
19. szer. Nakurasz Aleksander 10 pp.
Żołnierze 57. pułku piechoty
1. szer. Bryk Piotr 57 pp.
2. sierż. Janczak Walenty 57 pp.
3. szer. Kasperski Łukasz 57 pp.
4. por. Keseja Michał 57 pp.
5. szer. Kochanski Antoni 57 pp.
6. st.szer. Kubicki Franciszek 57 pp.
7. szer. Moszkiewicz Jan 57 pp.
8. szer. Myślewski Marian 57 pp.
9. szer. Pluskota Michał 57 pp.Wlkp.
10. szer. Ratajczak Aleksander 57 pp.Wlkp.
11. szer. Reis Wawrzyniec 57 pp.Wlkp.
12. plut. Saterski Michał 57 pp.Wlkp.
13. szer. Sztul Franciszek 57 pp.Wlkp.
14. szer. Wachowski Antoni 57 pp.
Żołnierze 58. pułku piechoty Wielkopolskiego
1. kpr. Adamczewski Stefan 58 pp.Wlkp.
2. szer. Aksamski Franciszek 58 pp.Wlkp.
3. kpr. Antkowiak Wincenty 58 pp.Wlkp.
4. plut. Błaszczak Sylwester 58 pp.Wlkp.
5. st.szer. Dworak Wiktor 58 pp.Wlkp.
6. szer. Dworniczak Wal. 58 pp.Wlkp.
7. szer. Gramsz Stanisław 58 pp.Wlkp.
8. szer. Kasprzak Jan 58 pp.
9. chor. Kaźmierczak Stefan 58 pp.
10. szer. Kiczor Stanisław 58 pp.W.
11. szer. Kiptyk Makary 58 pp.
12. szer. Kordziński Bronisław 58 pp.
13. szer. Kosicki Jan 58 pp.
14. plut. Kufel Zygmunt 58 pp.W.
15. szer. Markowicz Mortke 58 pp.Wlkp.
16. szer. Pietraszyk Edmund 58 pp.Wlkp.
17. kpr. Stachowiak Wincenty 58 pp.Wlkp.
18. sierż. Suchocki Jan 58 pp.Wlkp.
19. st.sierż. Węglewski Józef 58 pp.Wlkp.
Żołnierze 68. pułku piechoty Wielkopolskiego
1. szer. Bartków Tymko 68 pp.
2. szer. Gawroński Jan 68 pp.
3. szer. Klepacz Symche 68 pp.
4. szer. Kazmierczak Kazimierz 68 pp.
5. szer. Klepacz Symche 68 pp.
6. szer. Michalak Tadeusz 68 pp.Wlkp.
7. szer. Mizerkiewicz Stefan 68 pp.Wlkp.
8. szer. Trzaskawka Stefan 68 pp.Wlkp.
9. plut.zaw. Zawodny Stanisław 68 pp.Wlkp.
10. szer. Zyła Stefan 68 pp.Wlkp.
Żołnierze 71. pułku piechoty Wielkopolskiego
1. szer. Dobosz Wincenty 71 pp.
2. szer. Głowacki Edward 71 pp.
3. kpr. Grudziak Franciszek 71 pp.
4. kpt. Hodbid Kazimierz 71 pp.
5. st.szer. Kalinowski Pantelej 71 pp.
6. szer. Kawrus Piotr 71 pp.
7. mjr. Kiedrowski Jan 71 pp.
8. plut. Kleszczyński Stanisław 71 pp.
9. szer. Kociuba Władysław 71 pp.
10. szer. Kruszewski Franciszek 71 pp.
11. szer. Księżopolski Zygmunt 71 pp.
12. plut. Kulpinski Leon 71 pp.
13. szer. Kułakowski Teodor 71 pp.
14. szer. Lomeranc Josek 71 pp.
15. szer. Markowski Wilhelm 71 pp.
16. szer. Maksymiuk Nikanor 71 pp.
17. szer. Mężyński Aleksander 71 pp.
18. szer. Morokiszka Paweł 71 pp.
19. szer. Romaniuk Kirył 71 pp.
20. szer. Rupiński Władysław 71 pp.
21. szer. Skurczyński Karol 71 pp.
22. kpt. Steblecki Stefan 71 pp.
23. szer. Stelmaszczuk Sidor 71 pp.
24. szer. Szwejk Władysław 71 pp.
25. szer. Wrede Gustaw Jan 71 pp.
Kadeci ze Szkoły Podchorążych
1. por. Kamiński Mikołaj Szk.Pchor.
2. st.szer.pchor Kosza Stanisław Szk.Pchor.
3. kpr.-pchor Kusmierczyk Zygmunt Szk.Pchor.
4. st.szer.pchor Majewski Eligjusz Szk.Pchor.
5. kpr.pchor. Malinowski Mieczysław Szk.Pchor.
6. kpr.pchor. Malinowski Władysław Szk.Pchor.
7. kpr.pchor. Medwecki Witold Szk.Pchor.
8. kpr.pchor. Mielczarski Sylwester Szk.Pchor.
9. kpr.pchor. Piekarski Tadeusz Szk.Pchor.
10. st.szer.pchor Rutkowski Roman Szk.Pchor.
Ułani 17 pułku ułanów
1. ułan Kulus Roman 17 p.uł.
2. ułan Majchrzak Józef 17 p.uł.
3. ułan Tatarek Ludwik 17 p.uł.
Żołnierze z innych jednostek i szkół
1. kpr. Balbierz Walerian Wyż. Szk. Wojsk.
2. szer. Bieńkowski Stanisław 1 p.a.p.
3. szer. Bożko Edward 1 p. lotn.
4. szer. Ciok Tadeusz Dow.30pp.
5. szer. Czarnolaska Berek Wyż. Szk. Wojsk.
6. mjr.inż. Dworakowski Marian Of.Szk.Inż.
7. szer. Dziecioponek Eustachy Wyż. Szk. Wojsk.
8. kanon. Gajda Marian Dow.1.p.art.przeciwlotn.
9. por. Giżycki Kazimierz Wyż. Szk. Wojsk.
10. plut. Gowras Michał 1 p.lotn.
11. ppor. Jędrychowski Zygmunt Of.Szk.Inż.
12. szer. Kaczmarek Franciszek W.I.G
13. bomb. Kardasz Władysław 1 dyw.art.kon.
14. Mjr.obs. Ko….ło Konstanty 1 p.lotn.
15. plut.pchor. Kochanowski Jan 1 p.art.pl.
16. por.pil. Komar Leonard 1 p.lotn.
17.szer. Koper Ryszard Of.S.San.
kanon. Kopyra Stefan 1 p.art.pl.
18. st.sierż. Kotlicki O.S.Inż.
19. st.sierż. Koza Leon W.S.W.
20. ogn. Kruppe Jan 1 p.art.pl.
21. st.szer.pchor Kuliszewski Leon Of.S.San.
22. kanon. Kurzawski Kazimierz 7 dak.
23. pchor. Legin Mikołaj Of Sz.Inż.
24. st.szer.p. Lubaszewski Zdzisław Of.Szk.San.
25. bomb. Machowski Tomasz 7 dak.
26. por.obs. Markiewicz Andrzej 1 p.lotn.
27. ppor. Mazurkiewicz Tadeusz Of.Szk.Inż.
28. mjr. Mięsowicz Eugeniusz Wyż. Szk. Wojsk.
96 kanon. Mitek Stanisław 1 p.a.pl.
29. kpt.pil. Niekraszewicz Czesław 1 p.lotn.
30. bomb. Oczkowski Leon Dtwo.1 p. art..przeciwlotn.
31. por. Olchowicz Szczepan 1 dyw.art.kon.
32. kanon. Osipow Leon Dtwo.1 p. art..przeciwlotn.
33. szer. Pawlak Kazimierz Of.Szk.San.
34. por. Pomorski Michał 1 p.a.pl.
35. por. Stelmasiak Jerzy Dtwo.1 p. art..przeciwlotn.
36. szer. Szeffler Maksymilian 1 p.lotn.
37. por Szpunar Władysław Ofic.Szk.Lotn
38. ppłk. Świerczewski Józef Ofic.Szk.Inż.
39. bomb. Terlecki Jan 7 dak.
40. kan. Wnorowski Józef 1 dyw.art.kon.
41. kan. Wojno Marian Dtwo.1 p. art..przeciwlotn.
42. kpr. Woźniak Stanisław 1 dyw.art.kon.
43. ppor. Zieliński Józef Of.Szk.Inż.
44. sierż. Ziembiewicz Stanisław Odz.przyb.Prez.Rzpl.
Ofiar wojny domowej w maju 1926 r. było znacznie więcej. Informacje o nich ukrywane są przez polskie władze i polskich historyków, by nie szkodzić kutowi Józefa Piłsudskiego w Polsce.
Jerzy Krajewski, redaktor naczelny HistoriaLudzi.pl
Publikację na temat uroczystości 17 maja 2013 r. zmieściło też Stowarzyszenia Historycznego im. 10 Pułku Piechoty z Łowicza: