Opieka w domu czy w centrum seniora? Co kosztuje więcej?
Analizujemy wydatki związane z opieką nad osobą starszą krok po kroku, biorąc pod uwagę koszty jednorazowe, stałe i ukryte. Czy opieka w domu jest rozwiązaniem tańszym niż pobyt w prywatnym centrum seniora? W jakim stopniu można porównać zakres opieki w obu tych przypadkach?
Koszty opieki nad osobą starszą w warunkach domowych możemy podzielić na wydatki jednorazowe, związane m.in. z zakupem niezbędnego wyposażenia, i stałe, dotyczące m.in. wynagrodzenia dla opiekunów, pielęgniarek i fizjoterapeutów, terapii zajęciowej, a także środków higieny. Do tego dochodzą tzw. koszty ukryte, związane z wyżywieniem, praniem, dojazdami itp. Nieraz trzeba się też liczyć z kosztami konsultacji u lekarzy specjalistów.
Ile kosztuje niezbędne wyposażenie?
Zacznijmy od wyposażenia. Sprzęt niezbędny do opieki to m.in. specjalne łóżko (ok. 3,8 tys. zł), wózek inwalidzki (od 500 do 2 tys. zł), krzesło toaletowe z kółkami (600 zł; bez kółek 160 zł). W sumie, nawet jeśli weźmiemy pod uwagę wyposażenie zapewniające tylko podstawowe potrzeby seniora, jak i jego opiekunów, trzeba liczyć się z jednorazowym wydatkiem ok. 4,5 tys. zł.
Jeśli zależy nam na wygodzie i bezpieczeństwie osoby starszej, to wydatki na tego rodzaju sprzęt wyraźnie rosną. Chodzi tu m.in. o deskę transferową (ok. 150 zł), ułatwiająca przemieszczanie seniora na przykład z łóżka na wózek, materac zmiennociśnieniowy (od 130 do 300 zł), który zapobiega odleżynom, czy ssak elektryczny (ok. 600 zł), służący do odsysania wydzielin.
– Jeszcze większe wydatki trzeba ponieść, jeśli senior potrzebuje sprzętu specjalistycznego. Na przykład urządzenie do terapii tlenem, tzw. koncentrator tlenu, kosztuje ok. 3 tys. zł – mówi Michał Kowalski, dyrektor generalny Angel Care, centrum seniora we Wrocławiu.
W domu trzeba usunąć bariery architektoniczne
Do kosztów wyposażenia trzeba jeszcze doliczyć wydatki związane z przystosowaniem domu, w tym przede wszystkim z usunięciem barier architektonicznych, niebezpiecznych lub utrudniających codzienne czynności. Koniecznie trzeba przebudować łazienkę, wyposażając ją m.in. w odpowiednie uchwyty, poręcze i siedzisko prysznicowe. Jeśli osoba starsza porusza się na wózku, to trzeba również odpowiednio poszerzyć drzwi. Trudno wyliczyć średni koszt tego rodzaju prac, ale z pewnością będzie to znacząca suma.
Jakie są koszty codziennej opieki?
Pomoc opiekunki w codziennych czynnościach kosztuje 15-20 zł, a w czynnościach pielęgnacyjno-higienicznych 25-30 zł za godzinę. Z kolei opieka pielęgniarska to koszt 35-50 zł. Niektóre firmy opiekuńcze podejmują się opieki od czterech godzin dziennie.
– Jeśli potrzebujemy tego rodzaju opieki przez kilka godzin codziennie, to musimy się liczyć z wydatkiem kilku tysięcy złotych miesięcznie. Dodatkowy problem polega na tym, że niełatwo jest znaleźć profesjonalnych opiekunów – podkreśla Michał Kowalski.
W przypadku opieki domowej trzeba jeszcze doliczyć stałe wydatki na przykład na środki higieny, jak kremy specjalistyczne, szampony i balsamy pielęgnacyjne (komplet kosztuje od 100 do 200 zł), jednorazowe rękawice myjące (70 zł za opakowanie 175 sztuk) czy pieluchomajtki (45 zł za 30 sztuk). W tym ostatnim przypadku NFZ refunduje wprawdzie 70% kosztów, ale tylko do 60 sztuk na miesiąc. W warunkach domowych w grę wchodzą jeszcze trudne do wyliczenia koszty ukryte, związane z wyżywieniem (w tym również opiekunów), praniem, zmianą pościeli czy zużyciem mediów. Dodatkowo, w niektórych przypadkach trzeba też zakwaterować opiekuna.
Jakie są koszty opieki medycznej i zajęć z terapeutami?
Koszty prywatnej konsultacji u psychologa 100-150 zł, u geriatry 150-200 zł, u ortopedy ok. 150 zł, u psychiatry lub neurologa 200-300 zł. Trzeba przy tym pamiętać, że wizyty domowe są droższe niż konsultacje w gabinecie. Jaka może być suma tego rodzaju wydatków w miesiącu? To zależy od indywidualnych potrzeb seniora.
– Ze względu na to, że w starszym wieku nakładają się na siebie różne problemy zdrowotne, seniorzy wymagają systematycznej opieki lekarzy, nieraz równocześnie kilku specjalistów. Najlepiej, jeśli mogą oni ze sobą współpracować, uzgadniając swoje zalecenia, co pozwalana na bieżąco ustalać optymalny program terapii dla osoby starszej. W warunkach domowych tego rodzaju interdyscyplinarną opiekę jest jednak bardzo trudno zorganizować – mówi Michael Davidson, doświadczony ekspert w zakresie badań nad chorobą Alzheimera oraz opracowywania leków na demencję, współzałożyciel kompleksowego centrum dla seniorów Angel Care.
Podobnie wygląda sytuacja z zajęciami terapeutycznymi. Na przykład wizyta fizjoterapeuty to koszt 70-100 zł. Ćwiczenia grupowe kosztują 10-15 zł za godzinę (plus koszty dojazdu). Terapia zajęciowa to koszt 50-80 zł za godzinę.
Jakie są koszty opieki w prywatnym centrum seniora?
Czy opieka w warunkach domowych wiąże się z większymi, czy mniejszymi wydatkami niż w prywatnym centrum seniora? We wrocławskim Angel Care cena za jedną dobę pobytu, z pełną usługą opiekuńczo-pielęgnacyjną, dostępem do lekarzy specjalistów oraz programem terapeutycznym wynosi 150-170 zł.
– To koszt całkowity. Jeśli krok po kroku przeanalizujemy wydatki związane z opieką w warunkach domowych, to zobaczymy, że w tej cenie nie zapewnimy osobie starszej profesjonalnej opieki, w tym lekarzy specjalistów, komfortu i bezpieczeństwa na tym poziomie. Nasz ośrodek jest w pełni wyposażony w nowoczesny sprzęt, mieszkańcy są przez 24 godziny pod opieką wykwalifikowanego personelu, korzystają też z bogatego programu terapii – podkreśla Michał Kowalski.
Na przykład, w Angel Care w cenie pobytu są, w zależności od pakietu, dwie lub trzy godziny fizjoterapii w tygodniu, czyli 8-12 godzin w miesiącu, a także ułożenie i weryfikacja indywidualnego planu. Mieszkańcy centrum seniora we Wrocławiu mają też do dyspozycji 6 godzin ćwiczeń grupowych, jak również 35 godzin terapii zajęciowej tygodniowo. Plany są układane zgodnie z rytmem dnia osób starszych.
– Zapewniamy również, bez dodatkowych opłat, dogoterapię czy muzykoterapię, przynoszące znakomite efekty. Ofertę takich zajęć dla seniorów trudno w ogóle znaleźć poza naszym ośrodkiem – dodaje Michał Kowalski.
W cenie pobytu w Angel Care zapewnione są też wszystkie artykuły potrzebne do codziennej opieki, a także całkowite i pełnowartościowe wyżywienie, codzienne pranie bielizny, świeża pościel, ręczniki, sprzątanie pokoju itd.
– Rodzina seniora oszczędza w ten sposób również swój czas. Jeśli ktoś nigdy nie opiekował się osobą starszą, to często nie zdaje sobie sprawy nie tylko ze związanych z tym kosztów, lecz również z zakresu pracy do wykonania w domu – mówi Michał Kowalski.
Istotny jest jeszcze aspekt psychospołeczny opieki nad osobą starszą, chociaż niełatwo przeanalizować tu wymierne koszty. Podstawowy problem w przypadku opieki domowej polega na izolacji seniora.
– Pozostaje on zwykle zamknięty w kręgu osób z najbliższego otoczenia lub pojedynczych osób wynajętych na godziny. Na dłuższą metę powoduje tu poczucie wyobcowania i osamotnienia, a także stopniowe wycofanie. Tymczasem brak relacji z innymi, w tym zwłaszcza z rówieśnikami, ma negatywny wpływ na samopoczucie
i stan zdrowia osób starszych, sprzyjając stanom depresyjnym i pogłębianiu się chorób demencyjnych. Dlatego w Angel Care tak dużą wagę przywiązujemy do stworzenia warunków sprzyjających różnym formom aktywizacji społecznej i budowania u seniorów pozytywnej motywacji – podsumowuje prof. Michael Davidson.
Podsumowanie stałych kosztów opieki w domu
Przy takim zakresie opieki miesięcznie wydatki stałe pochłoną ok. 7 tys. zł, czyli ponad 230 zł dziennie. Do tej sumy trzeba doliczyć jeszcze trudne do oszacowania koszty ukryte – wyżywienie, pranie, sprzątanie itp. |