80 lat Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego
Główną ideą, na której opierał się Manifest PKWN, była inkluzywność, włączenie do gospodarki jak najwięcej ludzi, stąd reforma rolna, system ubezpieczeń społecznych i bezpłatna edukacja. Wytyczył polską drogę od ekonomicznych peryferii do gospodarki sukcesu. PKWN wyrwał Polskę z pułapki oligarchicznej, w której tkwiła kilkaset lat. Postawił fundamenty naszych sukcesów w ostatnich 80 latach, są one dziełem kilku pokoleń Polek i Polaków od 1944 r.
80 lat temu, 22 lipca 1944 r. wieczorem Radio Moskwa poinformowało o utworzeniu przez Krajową Radę Narodową w Chełmie Lubelskim Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego i ogłoszeniu tam Manifestu PKWN. W rzeczywistości PKWN i jego manifest powstali w Moskwie z inicjatywy Józefa Stalina, przywódcy ZSRR, który cały ten projekt politycznych przygotował i zatwierdzi w lipcu 1944 r. To był plan nowej Polski.
Jeszcze w czerwcu 1944 r. Stalin chciał się porozumieć z polskim rządem w Londynie, ale oszałamiające sukcesy wielkiej ofensywy armii radzieckich, rozpoczętej 22 czerwca 1944, na całym froncie z Niemcami, skłoniły go do powołania własnego polskiego rządu, który miał przejąć władzę na ziemiach polskich i niemieckich, z których miała zostać zbudowana nowa Polska.
Plan gospodarczy nowej Polski napisał Hilary Minc, doktor nauk ekonomicznych, który wykształcenie zdobył w Polsce i Francji. Od lat był związany z ruchem komunistycznym. W lipcu 1944 przebywał w Moskwie. W PKWN został kierownik resortu przemysłu. Następnie przez 12 lat był mózgiem gospodarki nowej Polski.
Grób Hilarego Minca i jego żony Julii na Powązkach Wojskowych w Warszawie 20 lipca 2024 r. Autor zdjęcia: Jerzy Krajewski.
Podstawą zmian społecznych, zadeklarowaną w Manifeście PKWN, była szeroka reforma rolna. Miała być przeprowadzona bez odszkodowań, bo państwo polskie zrujnowane przez wojnę nie byłoby w stanie wypłacić odszkodowań za przejętą ziemię rolną. Przeprowadzenie reformy rolnej przewidywały też partie polityczne związane z polskim rządem w Londynie, ale miała się ona odbyć za odszkodowaniami. PKWN zdecydował się na inne rozwiązanie, naruszenie prawa własności bez odszkodowania, bo był bardziej lewicowy.
PKWN wydał dekret o reformie rolnej 6 września 1944. Nadal on obowiązuje w polskim systemie prawnym https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19440040017
W manifeście PKWN zadeklarował wsparcie państwa dla prywatnej działalności gospodarczej oraz spółdzielczości. Zakładał utworzenie systemu płacy minimalnej, rozbudowę systemu ubezpieczeń społecznych. Obiecał wprowadzenie bezpłatnego, powszechnego szkolnictwa na wszystkich szczeblach.
Główną ideą, na której opierał się plan PKWN, była inkluzywność, włączenie do gospodarki jak najwięcej ludzi, szanowanie ich, stąd reforma rolna, system ubezpieczeń społecznych i bezpłatna edukacja.
Manifest PKWN wytyczył polską drogę od ekonomicznych peryferii do gospodarki sukcesu. Postawił fundamenty naszych sukcesów w ostatnich 80 latach, które opisał Marcin Piątkowski w książce „Europejski lider wzrostu. Polska droga od ekonomicznych peryferii do gospodarki sukcesu”.
PKWN wyrwał Polskę z pułapki oligarchicznej, w której tkwiła kilkaset lat. Postawił fundamenty naszych sukcesów w ostatnich 80 latach, są one dziełem kilku pokoleń Polek i Polaków od 1944 r.
Autor: Jerzy Krajewski
#80latNowejPolski