Jak poznać żywność ekologiczną?

Na całym świecie rośnie popyt na żywność ekologiczną. Podobnie jak w przypadku żywności konwencjonalnej, szczególnie znanych marek, tak i tu zdarzają się przypadki jej fałszowania.

W krajach Unii Europejskiej wprowadzono system kontroli i certyfikacji produkcji ekologicznej.

 

Graficzną informacją jest wspólnotowy znak „Rolnictwo ekologiczne” umieszczony na etykiecie produktu.
Oprócz tego powinna ona zawierać następujące informacje:

• nazwę i numer upoważnionej jednostki certyfikującej, której podlega producent,
• nazwę i adres producenta oraz jeśli jest inny – właściciela lub sprzedawcy produktu,
• nazwę produktu,
• znak identyfikacyjny partii towaru.

Może zawierać również:

• napis „Rolnictwo ekologiczne – system kontroli WE”,
• wspólnotowy znak „Rolnictwo ekologiczne”.

Jeśli produkt posiada takie informacje oznacza to, że:

• przynajmniej 95% jego składników zostało wyprodukowane metodami ekologicznymi,
• produkty były nadzorowane podczas procesu produkcji i przygotowania zgodnie z przyjętymi wytycznymi,
• produkty są sprzedawane bezpośrednio przez producenta lub w zamkniętych, zabezpieczonych i oznakowanych opakowaniach.

Należy jednak zachować ostrożność, ponieważ niektórzy producenci znakują swoje towary logiem stworzonym przez siebie. Produkty te mogą być wytwarzane metodami ekologicznymi, ale nie muszą !

Dlatego, aby mieć pewność, należy wybierać takie, które są oznakowane wg przedstawionych zasad.
Przetwórstwo produktów rolnictwa ekologicznego ma na celu zachowanie wysokiej jakości biologicznej surowców. Technologia dla danego produktu powinna być tak dobrana, aby zachować w możliwie niezmienionym składzie zawartość witamin, węglowodanów, białek czy też składników mineralnych. Dopuszczalne są metody mechaniczne, fizyczne, fermentacyjne i termiczne. W przetwórstwie ekologicznym niedopuszczalne jest stosowanie dodatków i substancji wspomagających takich jak: barwniki, emulgatory, stabilizatory, konserwanty, przeciwutleniacze, substancje powlekające i inne.
Żywność ekologiczna zawiera więcej witamin, minerałów i innych cennych składników niż produkty otrzymane w konwencjonalny sposób. Ponadto nie dostarcza żadnych toksycznych substancji chemicznych. Dla przykładu, na skórce dojrzałego jabłka wyhodowanego w tradycyjny sposób może znajdować się 20 – 30 różnych sztucznych środków, często toksycznych pozostających nawet po jego opłukaniu. Zwierzętom, od których uzyskuje się mięso i mleko w gospodarstwach konwencjonalnych nierzadko podaje się antybiotyki i hormon wzrostu, które przechodzą do produktu finalnego. W gospodarstwie ekologicznym jest to niedopuszczalne.
Żywność ekologiczna to nie to samo co zdrowa żywność
Określenie „żywność ekologiczna” często bywa stosowane zamiennie z określeniem „zdrowa żywność”, co wprowadza konsumenta w błąd. Pierwsze z pojęć określa żywność certyfikowaną, drugie jest nazwą stworzoną wyłącznie dla celów marketingowych – nie kryją się za nim żadne standardy określające warunki produkcji i sposoby kontroli.
O tym, co znajduje się na etykiecie produktu decyduje tylko jego producent, który w przede wszystkim stara się, aby jego produkt w otoczeniu innych wyróżniał się na półce w sklepie. Umieszcza więc na opakowaniu różne informacje, które sugerują konsumentowi, że inne produkty nie są do końca bezpieczne, a nawet wręcz szkodliwe dla człowieka. Jednak zgodnie z przepisami, żywność nie może być szkodliwa dla zdrowia lub życia człowieka. Bezpieczeństwo ma zapewnić konsumentom ustawa o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia, która określa warunki produkcji, zasady higieny, jakie powinny być spełnione przy wytwarzaniu i obrocie artykułami spożywczymi oraz wymagania, co do jakości zdrowotnej tych produktów. Reguluje również problem materiałów i wyrobów, które przeznacza się do kontaktu z żywnością oraz wymagania wobec osób uczestniczących w produkcji i obrocie artykułami spożywczymi.
Żywność ekologiczna wytwarzana jest z zachowaniem zasad przewidzianych w w/w ustawie, a dodatkowo posiada stosowne certyfikaty, świadczące o tym, że pochodzi ona od producentów, przetwórców i importerów, którzy zastosowali na wszystkich etapach produkcji metody ekologiczne.
Cena
W krajach Unii Europejskiej gdzie rolnictwo ekologiczne rozwija się od wielu lat, produkty wytwarzane taką metodą są droższe średnio o 20-30 % od produktów wytwarzanych przemysłowo czy konwencjonalnie. W Polsce, gdzie rolnictwo ekologiczne jest w fazie początkowej, ta różnica jest jeszcze większa. Jednak wraz ze zwiększającym się popytem, rozwojem sieci dystrybucji, przyrostem producentów surowców, ceny te z pewnością będą spadać. Mimo tego będą jednak wyższe niż żywność konwencjonalna choćby z tego powodu, ze plony upraw ekologicznych są niższe o ok. 20%. Podobnie jest w przypadku wydajności produkcji zwierzęcej. Wyższe są również koszty związane z nakładem pracy, wymaganiami przestrzennymi oraz kontrolą i certyfikacją.
Jednak dbając o właściwe odżywianie, stosujemy profilaktykę zdrowotną, która owocuje w przyszłości. Wydając pieniądze na żywność ekologiczną mamy pewność, że inwestujemy w swoje zdrowie, więc może warto zapłacić wyższą cenę.
Dla kogo żywność ekologiczna?
Potencjalni konsumenci tego rodzaju produktów to głównie osoby powyżej 30 roku życia, z zarobkami na poziomie minimum średniej krajowej, świadomie dbające o zdrowie, zwolennicy ochrony środowiska, ludzie starsi, matki karmiące, matki małych dzieci, osoby wykształcone itp.